Over bieten, hazen en een oud klooster...

Onaangekondigd en vast een beetje onverwacht is hier een reisverslag van een kleine zwerftocht door het Duitse Weserbergland. Tussen theater en kasteel kon ik nog 4 aaneengesloten dagen bij elkaar vegen om zo de donkere dagen voor kerstmis misschien wel in hun puurste vorm te kunnen beleven. Daarvoor ben ik naar het gebied ten zuidoosten van de Porta Westfalica getrokken, het heuvelland dat mij altijd al fascineerde wanneer ik dit punt met de trein passeerde. Vanaf de top van de Wittekindsberg kijkt de beeltenis van Kaiser Wilhelm neer op alle drukte onder zijn keizerlijke voeten waar autobahn, spoorlijn en het riviertje de Weser samenkomen om zich daarna onbelemmerd in de Noord-Duitse laagvlakte te verliezen. Ik heb de landelijke rust van dorpje Möllenbeck opgezocht, een verscholen plek tussen de bietenvelden met het reliëf van het bergland rondom. Ik logeer in een tot hotel verbouwde boerderij, pal gelegen naast een oud, middeleeuws klooster. De locatie is werkelijk inspirerend en voldoet helemaal aan het gestelde doel: grote kale bomen waarvan de glimmende takken druipen van de eerste natte sneeuw, de geur van rottend blad en de diepe stilte die slechts af en toe verbroken wordt door de klok van het klooster. Niet als verstoring, maar als accent om die stilte te benadrukken. Ik ben de enige gast hier en mocht de grootste en mooiste kamer uitzoeken. "Buiten het seizoen" zegt mijn gastvrouw, "U mag de familiekamer wel nemen, er zijn weinig families nu die een tussenstop willen maken op de Autobahn A2". Zij verontschuldigt zich meer dan eens voor de triestigheid buiten en de volkomen rust in het hotel. Maar ik ben de koning te rijk met mijn mooie kamer en met mijn fijne schrijfplek. Alle hoge en lage ramen bieden uitzicht op het klooster dat nu, uitgelicht, zich aftekent tegen de zwarte avond. Het zal ongetwijfeld fluisteren rondom de zware stenen muren van het bouwwerk, over verhalen uit een ver verleden en terwijl ik de kamer helemaal donker maak, laat ik mij, staande voor het grote raam, door de binnenglurende schaduwen omarmen en meevoeren naar het wezen van de kersttijd.

Eerder deze dag breng ik een bezoek aan de Hoher Dom in Paderborn, een godshuis uit de 13e eeuw dat nadukkelijk de contouren van de stad bepaalt. Ik tref het niet: de fraaie toren staat helemaal in z'n winterjas en met de kerstmarkt aan zijn voet voldoet hij helemaal aan het winterse plaatje. Ik bewonder het paradijsportaal met de patroonheiligen van de dom en de heilige martelares Katharine van Alexandrië die de heidense keizer Maxentius onder haar voeten vermorzelt als symbool van de overwinnig van het geloof op het heidendom. We hebben het hier over de 4e eeuw. Sinds die tijd is er dus maar bitter weinig veranderd als het om het geloof gaat...
De kerststal is bijzonder: allemaal figuren die weglopen van de stal met gulle gaven in hun handen. De stal die geen stal is maar een kerkje. Ja, de schaapjes zijn gebleven, maar daartussen staan moeders met boodschappen, mannen met pakketten en kinderen met kleinigheidjes. Een soldaat ziet erop toe dat alles ordelijk verloopt. Als deze houten figuren echt zouden kunnen bewegen dan liepen zij naar de bezoekers toe om hen voor te doen hoe je spullen kunt inzamelen voor de daklozen van de stad: een pak koffie voor een warme dronk, een slaapzak voor enige beschutting in de koude winternacht en kaartje met daarop wat troostende woorden die de daklozen zelf zullen voorlezen op hun kerstviering. Mijn ogen gingen over de opgeprikte kaartjes: heel veel geloof, hoop en liefde. En goed bedoelde suggesties voor een beter leven. Een kaartje in het Nederlands zal waarschijnlijk niet voorgelezen worden: "Ik heb niets te wensen, ik heb alles al. En daar ben ik dankbaar voor!"...
In de kruisgang bewonder ik het fascinerende "Hasenfenster", een kunstig ontworpen maasvenster waarin drie hazen ieder twee oren hebben, maar het totaal toch maar drie oren telt. De Heilige Drieëenheid op kunstige wijze gesymboliseerd in een cirkel van hazen. De cirkel als symbool ook voor de kringloop van het leven: groeien, afnemen, onzichtbaar zijn en weer opkomen. Van het wordende en het vergankelijke, maar ook van nieuw leven. Ik maak een foto van de hazen in hun venster en besluit deze kerst geen wild te eten...
Voor ik de gordijnen sluit zie ik dat de lucht is opengetrokken en hoe de kale takken nevelflarden vangen. Ik vermoed een heldere sterrenhemel. Misschien komt in deze koude winternacht het klooster wel tot leven, verschijnt er licht achter de hoge ramen. En wordt er door een zwanger stel met een ezeltje aangeklopt voor onderdak. En worden zij doorverwezen naar dit hotel. Plaats genoeg in deze herberg... En langzaam zal ik wegzinken in een diepe slaap en er geen weet van hebben...