Overdosis

Zonder vooraankondiging dit keer begroet ik jullie vanuit het plaatsje Willingen, diep in de donker beboste heuvels van het Sauerland. Ik ben hier op doorreis naar de Harz, waar ik de komende dagen zal genieten van het natuurschoon van deze streek en deelgenoot zal zijn van het UNESCO werelderfgoed van de steden Hildesheim en Quedlinburg. Vandaag heb ik al een voorproefje genomen op de overdosis aan kerken, kapellen en vakwerkhuizen die mij te wachten staat door een bezoek te brengen aan de stad Soest, een van de oprichters van de bond van Hanzesteden. Een stad met een roemrijk verleden door het witte goud, gewonnen uit de talrijke zoutwaterbronnen, dat duur verkocht werd als conserveringsmiddel. Bovendien was Soest gelegen aan het knooppunt van belangrijke handelswegen en voerde de Jacobspelgrimsroute van het oosten van Duitsland naar Santiago de Compastela in Spanje door de stad. Ooit was de stad omringd met een 4 km lange stadsmuur, voorzien van 10 dubbele stadspoorten en telde Soest zo'n 30 kerken en kapellen.
Op de markt kijken de zwart-witte vakwerkhuizen schouder aan schouder toe hoe ik ongenegeerd mijn rondgang door het oude stadscentrum vooraf laat gaan door een koffie met appelpunt. Ja, MIT Sahne, ZONDER suiker... In de Patrokli-Dom is het heerlijk koel, bovendien ben ik de enige bezoeker. Alleen de koster rommelt wat met de overgebleven kaarsstompjes voor het Maria-altaar. De Madonna op de maansikkel uit het begin van de 15e eeuw kijkt wat meewarig op hem neer. Altijd maar die kaarsjes, die vragen, die smeekbeden aan haar adres. Wat zou zij toch graag eens haar maansikkel verlaten en zich mengen tussen de bezoekers en met hen mee naar buiten gaan, de markt op. Maar nee, zij heeft nu eenmaal de zorg voor het Kind op haar arm. En die geniet duidelijk van al die lichtjes beneden Hem.
De Nikolaikapel heeft de vorm van een Hansekogge en zou gesticht zijn door de zogenoemde Sleeswijk-vaarders. We hebben hier dan ook van doen met de schutspatroon van de zeevarenden en reizigers. ik voel mij aangesproken. De kleine kapel munt uit door zijn eenvoud en schitterende restauratie. Nooit eerder heb ik moderne kerkvensters zo in harmonie gezien met een gebouw uit de 12e eeuw. Een oude dame die stilletjes achter mij aangekomen is om een oogje in het zeil te houden, doet een poging een gesprek met mij aan te knopen, maar ik word volledig in beslag genomen door het kostbare altaarblad uit de school van de meester Conrad von Soest. Zij verlegt haar aandacht dan ook van de vensters naar het altaar en al na een paar zinnen waarin ik uitdrukking probeer te geven aan mijn bewondering, weet zij het al: "U komt uit Holland!" Ligt het aan mijn Duits of is het medelijden omdat bij ons de beeldenstorm veel erger heeft huisgehouden dan hier? Het wordt een geanimeerd gesprek, want de dame is aardig. En als we afscheid nemen doet zij dat ook in het Nederlands. Een beetje beschaamd vervolg ik mijn route, zij neemt weer plaats op het muurtje buiten de kapel en gaat verder in haar boek. Wachtend op de volgende bezoeker. Ik "doe" de St. Petri, de oudste kerk van Westfalen en de St. Maria zur Wiese, de mooiste laat-gotische Hallenkerk van Duitsland. De klanken van een eenzame fluitspeler kruipen langs de hoge, ranke vensters helemaal naar omhoog en keren terug om in een hemelse akoestiek de heilige Maria te omarmen. In een andere Mariakerk, de St. Maria zur Hoehe, kom ik onze fluitspelers nogmaals tegen. Hij speelt dwarsfluit. En dat is nodig, want deze kerk uit 1220 met zijn Byzantijnse invloeden is breder dan lang...
Op het heetst van de dag verlaat ik Soest in zuidoostelijke richting, het meigroene Sauerland tegemoet. Ik ben neergestreken in Willingen en vanaf een terras in de benedenstad beschouw ik de wereld en het leven. Eerst nog voorzichtig wanneer ik kijk naar de luchtacrobatiek van de zwaluwen, hoog boven het strijklicht langs de beboste hellingen. Bloemkoolwolken in de achtergrond vangen nog het volle licht terwijl om mij heen langzaam, maar onherroepelijk alle kleur verdwijnt. Overal springen lichtjes aan, het flaneren voor mij is begonnen. Een stapje na het eten. Het zijn voornamelijk ouderen en ineens zie ik mijzelf lopen. Wat dikkig en niet meer al te snel. Gelukkig nog geen sokken in sandalen. Of een korte broek die te ruim valt om te witte benen. Zal ik weggaan of nog wat blijven? Ik besluit te gaan en reken af. Vanaf de bovenstad heb ik een prachtig uitzicht, de omringende heuvels zijn nog slechts vage contouren waarop overal lichtjes prikken die moeiteloos overgaan in een schitterende sterrenhemel. Ik sta in het open raam en een zachte bries draagt zachte fluitklanken aan. Ik kijk recht de hemel in. Waarschijnlijk ten gevolge van een overdosis...