Dresden, het Florence aan de Elbe

Crisis, oorlog en wederopbouw...

Met deze woorden in gedachten ben ik in de vroege ochtend van deze 11e maart op reis gegaan naar de stad die ooit het Florence aan de Elbe werd genoemd. Als een feniks is zij verrezen uit de as van die verschrikkelijke vuurzee van februari 1945 toen Engelse en Amerikaanse bommenwerpers het hart uit deze prachtige stad wegsloegen in een storm van vuur die tussen de 35.000 en 250.000 slachtoffers maakte en 15 km2 van de binnenstad met de grond gelijkmaakte. Ik wil graag met eigen ogen aanschouwen hoe deze stad dit alles te boven is gekomen en hoe passend is hiervoor mijn cadeau ter gelegenheid van mijn 65e verjaardag! Een diep gekoesterde wens komt uit wanneer een lange treinreis in alle vroegte een aanvang neemt. Acht uur lang laat ik de wereld in panorama aan mij voorbij trekken. Eerst nog in nevelen gehuld, maar al spoedig blakend in de uitbundige voorjaarszon.Ik hou van het reizen per spoor. Het staren naar de wereld buiten maakt je hoofd leeg of brengt je op creatieve ideeën. Bovendien betrap ik mij op een verslavende vorm van voyeurisme wanneer ik vanaf mijn veilige plek achter het raam gluur in achtertuinen en op perrons. Voor ik er op aangesproken kan worden ben ik weer gevlogen. Duitse precisie brengt mij via Hannover en Leipzig naar Dresden. En ergens daartussen passeer ik een onzichtbare grens die vroeger de DDR markeerde. In het landschap is na bijna 25 jaar hereniging de herinnering aan deze voormalige Oostblokstaat nog steeds heel goed zichtbaar.Overwoekerde emplacementen, voorbij draaiende betongrijze woonwijken en overal half afgebroken fabrieken met bekladde gevels en ingevallen ramen. Verwrongen staal, roest en grauwheid. En dan zijn er de opdringende berken. Die lijken vanuit Siberië helemaal tot hier te komen. Hebben hun plek in het bos verlaten en parasiteren op beton en ijzer. En hen wordt geen halt toe geroepen. Hier heerst nog de crisis en ligt er een miljarden rekening te wachten om deze infrastructuur weer een beetje op orde te krijgen. En dan zijn er natuurlijk de duizenden volkstuintjes, nog zo'n overblijfsel uit de DDR-tijd toen de staat iedereen een stukje grond gunde voor de verbouw van eigen groenten en fruit. Elke strook, elke driehoek of onbestemd stukje grond wordt hier bewerkt. Het mooie weer heeft de mensen naar hun tuintjes gelokt, en er wordt druk gespit, gesnoeid en zaaiklaar gemaakt. Misschien wel noodzaak. De crisis, weet je...
De snelheid van mijn ICE valt wat tegen. Slechts zo'n 175 km/u. wanneer wij de Elbe passeren en het indrukwekkende panorama van de Altstadt zich voor mij ontvouwt. Vanochtend begon mijn reis met bus 26, maar eindigt hier met tramlijn 7 die mij middenin het centrum afzet. Ik logeer in een in oude stijl opgetrokken appartementengebouw, tegenover de Frauenkirche. Dit 2e cadeau zal mijn uitvalsbasis zijn voor 2 dagen intensieve cultuurbeleving aan de hand van een uitgekiend programma van schoonzoon Martijn.
Ik schuif de gordijnen open en kijk naar mijn buurvrouw de Frauenkirche met haar machtige koepel die prachtig uitgelicht tegen de zwarte hemel staat. Gek genoeg heeft de kerk in die februaridagen van 1945 nooit een voltreffer gehad, maar na 36 uur te hebben blootgestaan aan de enorme vuurzee kon op 15 februari 1945 om 10 uur in de morgen de koepel de zware last niet meer dragen en stortte in. Als symbool voor de trots van de burgers van Dresden staat zij er nu weer in haar oude glorie. En ik slaap onder haar vleugels. Met een gerust hart. Met de gordijnen open en het raam op een kier...