Mijn eiland is boos

Je kon het al dagen van tevoren zien aankomen: Zware storm uit het zuidwesten. Mijn eiland is boos! Mijn eiland jaagt regenflarden met veel geweld de Noordzee over. Op de dag van vertrek is mijn eiland niet zo gastvrij, alsof het drempels opwerpt tegen mijn komst. Zoals een turbulente overtocht met veel gestamp over de golven en grote watersluiers langs mijn patrijspoort. Het begon nog rustig toen wij de veilige haven verlieten. Ik genoot als een klein kind van de lichtjes die langzaam maar zeker in het zwart van de nacht verdwenen. De voorste bewogen naar achteren, de achtersten schenen met mij mee te bewegen om uiteindelijk toch de moed op te geven om met mij de wilde oversteek naar Engeland te wagen. In de vroege ochtenduren komt mijn eiland tot bedaren, geeft het zich gewonnen en verwelkomt het mij met een stralende nieuwe dag. No hard feelings, het weerzien is als vanouds: Op weg naar de middeleeuwse stad Norwich verlaat ik al snel de highway en ontvouwt mijn eiland het hele scala van het Engelse platteland voor mijn voorruit. Stompe kerktorens op de horizon, een pub waar men het plaatselijke bier verkoopt, een glinsterende beek, een voetbalveld, een pastorie met een ceder uit de Libanon, de keurig gerangschikte glazen potten in de etalage van de snoepwinkel, glooiend groen met witte schapenvlekken, Tudor herenhuizen en veel karakteristieke cottages. Hier lijkt de crisis aan voorbij te zijn gegaan. De crisis zit in de wegen: Scheuren, rillen en gaten trekken constant aan mijn stuur en vergen optimale aandacht bij de weg. Het mag dan inmiddels wat beter gaan in Engeland, er wacht nog vele miljarden aan investeringen om de wegen weer enigszins berijdbaar te krijgen.
Aan de rand van Norwich laat ik de auto achter en neem de bus naar het centrum. Uiteraard een dubbeldekker, waarin ik heel brutaal snel bovenin op de voorste bank ga zitten. Ik realiseer mij de onbescheidenheid van mijn actie, maar het panoramisch uitzicht geeft voor mij de doorslag. Ik wordt letterlijk de stad ingedragen en afgezet bij het busstation waar ik in de wachtruimte mijn eerste koffie gebruik. Het is er druk en men heeft veel vragen. Ten gevolge van de storm rijdt het openbaar vervoer nog onregelmatig en gelaten staart men naar het elektronische bord met vertrektijden. Rijen wachtenden op de bus perrons. Er wordt niet voorgedrongen. Dit land kent geen chaos. Zelfs niet na de zwaarste storm in jaren.
Ik trek het centrum in op weg naar de kathedraal van de heilige drie-eenheid, een bisschopskerk uit het einde van de 11e eeuw. Bij de toegang van het kerkterrein word ik getroffen door het standbeeld van Edith Cavell, een Britse verpleegster die in de Eerste Wereldoorlog door een Duits vuurpeloton in België werd gefusilleerd. Ze had tijdens deze oorlog dienstplichtige Belgen helpen onderduiken en Britse en Franse soldaten over de Nederlandse grens geholpen, reden waarom de Duitsers haar ter dood brachten. “Nu ik hier sta, in het zicht van de Heer en de eeuwigheid, besef ik dat vaderlandsliefde niet genoeg is. Ik moet ook geen haat of bitterheid voor wie dan ook voelen” waren haar laatste woorden… In de kathedraal heeft zij haar laatste rustplaats gevonden.
Als ik de kathedraal betreed word ik geïmponeerd door de grootsheid van de Romaanse en Gotische structuren en de versieringen in de bogen van de dakconstructie. Ik voel mij een pelgrim op bedevaart van het aardse naar het hemelrijk wanneer ik de nissen en kapellen rondom het hoofdaltaar en de bisschopstroon voorbijga. Dit is het Heilige der Heiligen. Hier is de aarde ten hemel gestegen en de hemel op aarde neergedaald. Hier verenigt God in de Heilige Eucharistie de Kerk, verleden, heden en toekomst en voedt zijn volk met het lichaam en bloed van Christus in de gedaante van brood en wijn. Ik neem plaats in de Jezus Kapel om het schilderij ‘De Wijzen bezoeken het Jezuskind’ uit ca. 1510 te bekijken. Meer mensen schuiven aan, zieken en behoeftigen worden toegereden. Een zoon buigt zich zorgzaam over zijn moeder in een rolstoel. Ze rochelt en hij veegt het slijm van haar mond. Uit de donkere achtergrond verschijnt een priester en een misdienaar en zonder veel weerstand te bieden geef ik mij over aan deze onverwachte eucharistieviering. Het monotone geprevel van de voorganger kruipt in de gewelven omhoog, af en toe onderbroken door het gerochel van de vrouw in de rolstoel. Hij leest de intenties voor deze viering op van briefjes die van de ene naar de andere hand gaan. Zonder emotie. “Voor Suzan, die heeft kanker. Voor Ann, ook kanker. Voor Richard, die is depressief. Voor Thelma, al enige tijd ernstig ziek”. Een lange rij smeekbeden om genezing. De zoon veegt opnieuw het slijm van zijn moeders mond.
Ik kijk gefascineerd naar de handelingen van de misdienaar: Ben ik dat die daar staat? Mijn kleine kinderhanden omklemmen weer de ampullen met water en wijn en ik zet de kelk klaar ter voorbereiding van de communie, het delen van brood en wijn. Devoot ga ik ter communie, doop de hostie in de wijn en voel de ouwel aan mijn verhemelte plakken. En terwijl ik mij afvraag hoe lang dat geleden is word ik getroffen door het beeld van de zoon die zijn zieke moeder liefdevol over de bijna witte haren strijkt. Een groter blijk van liefde van een zoon voor zijn moeder heb ik zelden gezien.
Na de viering wordt mij persoonlijk de hand geschud door de priester die vraagt waar ik vandaan kom. Hij wenst mij goede reis als ik vertel waarnaar ik op weg ben. Dan wisselt hij zijn kazuifel voor een sportief jack, slaat een rugzak om en beent de schemer van het gangpad in. Pelgrim onder de pelgrims…
Ik verlaat Norwich in de namiddag. Glazen gevels langs de snelweg houden een nog felgele zon gevangen. Dan komt hij vrij en zet zijn gang zonder uitstel voort. Zijn kracht wordt minder en minder, warme kleuren verhullen nu zijn felheid. Even nog, dan raakt hij de einder. Ik rij het dorpje Stebbing binnen wanneer nog slechts okergele strepen getuigen van zijn aanwezigheid achter de horizon. Zo, voor het donker thuis! Zoals afgesproken…
Het blijft donker in Stebbing vanavond. Niet alleen het dorp, maar de hele omgeving zit zonder elektriciteit. Stormschade. Op hun beurt zijn de eilanders nu boos, op de elektriciteitsmaatschappij en op de overheid. Die laten de eilanders in de kou staan, al een paar dagen. Mijn kamer is koud en donker, maar mijn gastvrouw tovert licht met kaarsen en brengt warmte met heet water voor de koffie. Belt stad en land af voor een alternatief onderkomen, maar ik besluit te willen blijven en te pionieren. Want een bestaan zonder elektra betekent geen licht, geen warmte, niet douchen, je mobieltje niet kunnen opladen, geen verhaal kunnen schrijven op je computer… Ik klaag niet, de vriendelijkheid van mijn gastvrouw en haar dochter is hartverwarmend, ik wil graag delen in hun misère.
Bij het flakkerend kaarslicht lees ik een boek met de titel “Engeland is een dorp”. Inderdaad, dit dorp Stebbing is Engeland. Met de vermelding: ‘Mooiste dorp van Engeland -1999’. Vooralsnog het donkerste dorp. Vroeg in de avond blaas ik de kaars uit en trek de dekens over mij heen. Complete duisternis. Het geluid van een aggregaat in de verte doet mij snel in een droomloze slaap vallen…