Verborgen verleden

Verborgen verleden

De nieuwe dag maakt de belofte van gisteren volledig waar: de sluimerende ochtendnevel onthult slechts subtiel en bijna discreet de velden en bossen. Hoog in het hemelblauw trekken ijle windveren komma's en aanhalingstekens in de lucht, verder wijst niets op een komende verandering. Ik maak nader kennis met Veerle tijdens het ontbijt, haar ontbijt, dat werkelijk zijn weerga niet kent. Want Veerle legt de lat hoog, hoog voor zichzelf en voor haar gasten. Haar oude posthuis, waar eens de postkoets stopte en de postmeester de post afhandelde, ademt gezelligheid in elk hoekje, en warmte ondanks de inrichting op hoog niveau van design en Engelse chic. Detail tot kunst verheven, in een perfecte balans tussen nieuw en doorleefd. En zo is haar ontbijttafel gedekt, opgemaakt volgens de seizoenen en met verse producten die getuigen van een diep respect voor de natuur. Ik kan er alleen maar intens van genieten. Ik raak met haar aan de praat en ontmoet in haar de perfecte gastvrouw, gul en met een warm hart, maar altijd met de vraag in haar ogen of zij het wel goed genoeg doet. Naast haar baan als succesvolle zakenvrouw kocht zij het oude posthuis hier in 's-Gravenvoeren, dat met respect voor het verleden en voor de ziel van het gebouw gerestaureerd werd en begon een B&B, geheel op haar gevoel. Ze sprong in het diepe, met alleen haar intuïtie als reddingsboei. Maar het werkte en het is haar een groot genoegen om het de gasten naar de zin te maken.
Al pratend en genietend van mijn ontbijt besluit ik een bus later richting Tongeren te nemen. Het zal een gedenkwaardige rit worden van bijna 1 uur voor slechts 3 euro. We rijden in westelijke richting de Voerstreek uit, de prachtige vergezichten zijn een zegen voor mijn ogen. De hoogstam fruitbomen lijken vermoeid door het dragen van een overvloedige oogst. Ook zij zullen weldra kleur bekennen en straks weer kaal en ingetogen in het winterlandschap staan. Bijna al het maïs is nu van het land gehaald. Wat blijft zijn de stoppelvelden en de modderige wegen. Ook de bieten zijn binnen en over de percelen trekken tractoren keurige voren, waardoor de akkers veel weg hebben van lappen corduroy. Sommige velden zijn boomloos groen en reiken tot aan de horizon: bus 37b rijdt over een leeg Windows bureaublad richting Visé...
Visé blijkt niet die triestigheid in het kwadraat die mij voorspeld is. Gezellige bedrijvigheid in het morgenlicht. En alles is er Franstalig, grenzen worden hier blijkbaar scherp getrokken. Dat blijft zo wanneer we de Maas passeren en door het Mergelland rijden. Wij ronden Maastricht aan de zuidkant. Alles is hier mergel, gips, Knauf... De wereld lijkt met een laagje stof bedekt. Weg is de frisheid van de morgen. Bij Riemst rijden wij weer Vlaams Limburg binnen en is ineens alles weer Nederlandstalig. Ik speur naar iets Frans, maar tevergeefs. Ik moet glimlachen als ik terugdenk aan de papegaai van Veerle. Die is wel degelijk Franstalig, want ondanks jarenlange verwoede pogingen het beestje "Sjefke" te laten zeggen, praatte hij wel gelijk het nieuwe Franse dienstmeisje na: "Comment ca va? Comment ca va? Bien!"
De dorpen rijgen zich bij het naderen van Tongeren als een lang lint aaneen in een bonte verzameling van huizen van baksteen, pleister, vakwerk en vuursteen in rood, wit, grijs en bruin. Belgisch ongeregeld. Wanneer de gebouwen statiger worden en wij langs een stadswal rijden, bereiken wij onze bestemming. Op de Grote Markt, onder de machtige toren van de Onze-Lieve-Vrouwe basiliek, nestel ik mij op het terras om eerst wat aantekeningen te maken en van het uitzicht op de kerk, één van de mooiste gotische bouwwerken van België, te genieten.
Ook Tongeren is een pelgrimsoord, waar in de basiliek de O.-L.-Vrouwe van Tongeren wordt aanbeden door honderdduizenden pelgrims, wanneer eens in de 7 jaar het beeld van Maria met Jezuskind wordt gekroond. In 2016 is het weer zover en om die reden is de kerk op dit moment onderworpen aan een grootse restauratie, waarbij de hele kelderruimte onder het gebouw toegankelijk zal worden voor het publiek, evenals de uit 2 verdiepingen bestaande romaanse kloostergang. Het verborgen verleden -van oude Romeinse fundamenten tot de verblijfplaats van de kanunniken uit de 12e eeuw- zal zichtbaar worden en ook de Schatkamer met meer dan 100 bijzondere kerkschatten zal een plek ondergronds krijgen. Enigszins teleurgesteld dit waarschijnlijk te moeten missen spreek ik de koster aan over de kroningsfeesten van 2016. Met een spontaan gebaar nodigt hij mij uit de restauratiewerken te bekijken, iets wat hij zegt wel vaker te doen met "speciale" gasten. Ik voel mij zeer vereerd en volg hem en zijn sleutelbos gedwee. Hij opent inderdaad deuren die voor anderen (voorlopig) gesloten zullen blijven. Ik mag een blik werpen op één van de mooiste en merkwaardigste romaanse kloostergangen van het land en ondergronds mag ik de oude Romeinse fundamenten aanschouwen. Want Tongeren, "Atuatuca Tungrorum", groeide onder Romeins bewind uit tot één van de grootste steden in Noord-Gallië, een strategische halte op de heerbaan van Keulen naar Noord-Frankrijk. De Romeinse bouwwoede vormt het bewijs van het belang van de stad: overblijfselen van een aquaduct, een tempel en imposante verdedigingsmuren.
Dankbaar voor deze onverwachte preview neem ik afscheid van mijn gelegenheidsgids en start mijn zwerftocht door deze oudste stad van België. Een wandeling langs 2000 jaar geschiedenis die begint en eindigt bij de grootste held van Tongeren, Ambiorix. In '54 voor Christus verslaat hij met zijn Galliërs het Romeinse leger, maar de vreugde hierover is slechts van korte duur: belust op wraak keren de legioenen terug en hakken de Galliërs in de pan. Ambiorix ontspringt de dans en wordt nooit gegrepen. Een legende en een stripheld zijn geboren...
Laat in de middag verlaat ik Tongeren weer, de lucht is inmiddels dichtgetrokken. Het staat op regenen, alle reliëf is inmiddels uit het landschap verdwenen. Ik verlang ineens hevig naar het huiselijke, warme en dorpse van mijn logeeradres, waar ik mij aan het schrijven zal zetten van dit reisverslag. Waar de regen tegen het dakraam zal kletteren en mij straks in slaap zal wiegen. Een slaap die het hart verlicht en het hoofd even tot rust brengt. Om morgen gezond weer op te staan...