Nog even langs het paradijs

Een kip in het Duits is gewoon das Huhn, maar een "Kipp" blijft toch wel heel bijzonder: Een verhoging in het landschap, waarop op het bovenste puntje de naakte rots uit de grond steekt. Het dorpje Gutenacker in het Westwald ligt op zo'n verhoging en het laatste logeeradres van mijn voorjaars zwerftocht, "Haus am Kipp", is gebouwd bovenop de rotspunt. Vandaar heb je een prachtig uitzicht op de groene heuvels rondom en het beboste dal van de rivier de Lahn. Zes jaar geleden was ik als eens hier, in de herfst, maar nu toont het voorjaarslandschap zich op zijn mooist: Witte bermen van het fluitekruid, met accenten van paarse lupine en het fel rood van de klaproos, tegen steeds weer wisselende tinten groen van het heuvelland. Het laatste stukje klim in vanuit het Lahndal omhoog en elke bocht in de stille landweg biedt steeds nieuwe vergezichten. De middag is zonovergoten, dit stukje natuur voelt als van mij. Vergeet straks maar dat je dit gelezen hebt, ik mocht je maar eens op een idee brengen! Het weerzien was allerhartelijkst en werd beklonken met een glaasje Sekt. De "Boargjungs" is mijn huisje, beneden wonen, boven slapen. Het zal mij aan niets ontbreken. Een heerlijk plekje om mijn belevenissen van de afgelopen week nog eens te overdenken.
Gisteravond werd mijn bezoek aan de kunstenaarskolonie Dachau op een bijzondere wijze afgesloten, omdat ik een uitnodiging had ontvangen om aanwezig te zijn op de opening van een nieuwe tentoonstelling in de Gemäldegalerie met de titel "Baumbilder", de boom als stylistisch middel in de landschapsschilderkunst, veelvuldig toegepast door de schilders van het Dachauer Moos. Om het beeldvlak in te delen, of om diepte te suggereren, maar ook vanwege hun functie als beschutting tegen zon, wind en regen, of als sier- en fruitbomen. En niet te vergeten de belangrijke rol die de boom vervult in onze cultuur Als middelpunt van ons dagelijkse leven. We dansten onder de lindeboom, onder de eik werd recht gesproken, populieren markeren de centrale weg tussen de barakken van Dachau... De levensboom als symbool voor zich hernieuwend leven, een dode boomstronk die staat voor de vergangkelijkheid van het leven... Over al deze aspecten van de boom en hun toepassingen in de schilderkunst gaat het openingswoord van Herr Oberbürgemeister Florian Hartman. Maar niet nadat alles zorgvuldig is gecontroleerd: Het spreekgestoelte, de microfoon, nog eens de microfoon, de gereserveerde stoelen voor de gasten, instructies voor de aanwezige pers, het gebeurt allemaal met Duitse precisie. De conservator van het museum doet er nog een schepje bovenop wanneer zij uitlegt waarom de panelen mosgroen zijn, waarom de schilderijen op seizoen hangen en wat de reden is dat op elke beschrijving, bij elk schilderij, de soort boom vermeld staat. Duitsers houden blijkbaar niet van risico's nemen, gaan voor de perfecte oplossing. Daar heb ik eerder op de dag een aantal weerzinwekkende voorbeelden van gezien...
Dit feestje is echter onschuldig, met een drankje, een hapje en veel vriendelijke woorden. Ik word door mevrouw de conservator voorgesteld aan de burgemeester als "unser Freund aus Holland" en als ik mijn alter ego Théophile de Bock, de bomenschilder, opvoer, blijkt hij werkelijk geïnteresseerd. Hij kent kasteel Doorwerth en de Oosterbeekse School schilders. Museum Veluwezoom en de Gemäldegalerie in Dachau zijn immers via EuroArt aan elkaar verbonden. Ik kies "Birken im Moos" van Arthur Langhammer als mijn favoriete schilderij, neem nog een slokje, prik nog een blokje kaas, maar verlaat dan ongezien het museum. De uientoren van de St. Jacob kerk staat nog in het licht, het dak glinstert in de avondzon. Een waardiger afsluiting van mijn bezoek aan Dachau kan ik mij niet wensen.
Morgen keer ik huiswaarts, vele en onverwachte indrukken rijker. Ik doorleefde de Feldeinsamkeit in het Dachauer moeras, maar de intens beleefde eenzaamheid van de gevangenen van het kamp bleef voor mij verborgen en onpeilbaar. Gemeenschappelijk is het groot verlangen, het verlangen om te herscheppen. Hoe iets was, of hoe het misschien beter zou kunnen. Misschien ligt daar wel een volgende opdracht voor mij...