Michaela

Michaela

Mijn dag in Hildesheim begint anders dan ik gehoopt heb: de servetjes bij het ontbijt in dit trendy hotel zijn zwart, geen aantekeningen mogelijk dus, ik mors koffiemelk op mijn broek en -eenmaal onderweg- krijg ik een hoosbui over mij heen. Weer alles uit de rugzak op zoek naar mijn regenjack. Vanonder mijn capuchon zie ik op weg naar het centrum veel te veel moderne gebouwen, een ratjetoe aan naoorlogse bouw, want deze stad is aan het eind van de oorlog hevig gebombardeerd. Als ik de natglimmende Markt oploop is het weer droog en laat ik mij imponeren door de prachtig gerestaureerde panden om mij heen. Vanaf zekere hoogte, dat wel, want het zicht op de begane grond wordt hevig ontsierd door foeilelijke vrachtwagens die staan te laden en lossen, en graafmachines die klaarstaan om in de zijstraten hun slag te slaan. Toch start ik hier mijn "Rozenroute", omdat de roos voor de Hildesheimer symbool staat voor de wederopbouw en het voortbestaan; de stad zal floreren zolang de "duizenjarige rozenstruik" van de Mariadom groeit en bloeit. Een vriendelijke dame van de tourist-information legt mij de brochure uit en ga ik snel op zoek naar het eerste rozen-symbool van een route die mij zal voeren langs alle historische hoogtepunten van de stad. Ik moet mijn tijd zorgvuldig indelen, want ik ben uiteindelijk gekomen voor de onlangs geheel gerestaureerde Mariadom die samen met de St. Michaeliskirche op de werelderfgoedlijst van de UNESCO prijkt. Ik was hier eerder een paar jaar geleden en heb toen de Michaelis "gedaan". De Mariadom was toen dicht, een goede reden om op een later tijdstip hier nog eens terug te keren.
Achter de Markt sta ik gelijk oog in oog met de Huckup, een gedenkteken dat op deze plek het oorlogsbombardement ongeschonden heeft overleefd. De Huckup, het slechte geweten in de gedaante van een sterke dwerg, wijst de dief onherroepelijk terecht met de woorden: "Jongen, laat die appel liggen - anders grijpt de Huckup je!" Jantje heette hij toch? Die zag toch eens pruimen hangen, o als eieren zo groot? En Jantje wilde pruimen plukken, schoon zijn vader het hem verbood? Net op weg en nu al in opperste verwarring...
Ik zoek de stilte op en vind die in de vele kerken die ik op mijn route tegenkom: De Heilige Kruiskerk, de St. Lamberti, de Basilica St. Godehard, de St. Andreaskirche, allemaal zorgvuldig heropgebouwde Godshuizen, getuige de vele aanwezige foto's van de verwoestingen in de oorlog. Alle fascinerende bouwstijlen zijn aanwezig: Romaans, Gotisch, Barok en Renaissance. Wat trekt mij toch aan in al die kerken? Is het alleen die alles omvattende, gewijde ruimte? Of is het een deel van mijn opvoeding dat ik niet geheel achter mij heb kunnen laten? Zeker is dat ik op mijn levensreis altijd gefascineerd ben geweest door de kunst van het versieren. En dan niet van het andere geslacht, want met ons mensen is het op dat vlak treurig gesteld. Zeker wij mannen zijn van nature niet voorzien van allerlei uiterlijke pracht en praal die bij rituelen rond het voortbestaan op commando te voorschijn komen. Nee, het sinds mensenheugenis versieren van alles wat er door onze handen gaat. De kunst van het versieren kent zijn flamboyante hoogtepunten en zijn perioden van verstilling, maar in alle gevallen opent het de ogen voor de schoonheid in de kunst. Weer sta ik nu voor een ontroerende Madonna met Kind, met vaardige hand uit eerlijk hout gesneden en met vage kleurresten van wat eens een prachtmantel moet zijn geweest. Pure, volkse kunst. Versiering in al zijn eenvoud. Aan haar voeten liggen honderden verzoeken om hulp: “ Heilige Moeder Maria, spreidt uw alles beschermende mantel over ons uit…” Ik wil niet achterblijven en voor ik de kerk verlaat steek ik een kaarsje aan bij het Mariabeeld. Zolang het brandt blijf ik nog even, hoewel ik eigenlijk weer onderweg moet, nog -tig rozen te gaan...
En dan ben ik er: precies om 12 uur loop ik het Domplein op onder het slaan van de zware domklok. Ik tel mee tot twaalf en wacht tot de laatste klokslag geheel is weggestorven. Nu daalt er stilte neer vanaf de Mariadom, stilte die zich mengt met de vallende bladeren die zich als gouden munten neerleggen op het gazon. Een korte, heldere bel bouwt de spanning op: het gymnasium aan het Domplein gaat uit en met de eerste kinderen die naar buiten komen breekt ook de zon door. Hoe anders kijk ik hiernaar dan naar de Regidius Basisschool te Duiven waar ik elke maandag mijn kleinkinderen ga ophalen. Hier worden de kinderen vast opgeleid tot engeltjes, al heeft menig kind nu al een zwaardere rugzak te dragen dan ik tijdens mijn hele leven. Maar uiteindelijk zijn kinderen overal hetzelfde, laten elkaar hun mobieltjes zien als eerste teken van een opbloeiende, prille kalverliefde. Zie ze daar zitten in die regen van gouden herfstbladeren die, vallend van tak naar tak, zich bewegen als muzieknoten op een notenbalk in dit jaargetijde van zachte weemoed en zoete najaarsmin. En van het gevoel van vlinders in je buik... Een beetje beschaamd sta ik op en betreed de Dom waar ter verwelkoming orgel klanken door de ruimte gaan. Het laag rollend, de hoge klanken stijgend, kaatsend en weer terugkerend. Een magische introductie van een schitterend geslaagde restauratie. Ik breng er een paar uur vrijwel in mijn eentje door, tot ik bij de duizendjarige rozenstruik op het Annenfriedhof onaangenaam gezelschap krijg van een groep Aziatische toeristen. Weg is de sfeer van rust en bezinning binnen deze romaanse kruisgang wanneer het aankomt op selfies nemen. Geen standje te gek met de beroemde rozenstruik als achtergrond. Na de verwoesting in 1945 van de St. Annenkapel, waartegen deze rozenstruik groeide, overleefden de gezonde wortels de vuurzee en liep de rozenstruik opnieuw uit. Ik trek mij terug in de kruisgang en denk er het mijne van: ik zie ze hier, ik zag ze op de Zaanse Schans, ik weet van ze in de Hermitage van St. Petersburg. Ik zie er een ver weg met zijn hand aan de knop...
In de Magdalenengarten kom ik weer tot rust tussen de nog altijd uitbundig bloeiende rozen, terwijl mijn blik naar de contouren van de St. Michaelis getrokken word. En die heeft nog een verrassing voor mij in petto, ondanks dat ik deze keer dit Godshuis aan mij voorbij laat gaan. Naast een afvalbak bij een bankje voor de kerk vind ik een prachtige pop met onder haar krullende haren een heel lief gezichtje. Welliswaar van porselein, maar toch... Een schitterend kleed heeft ze aan en ze draagt parmantig een tasje en een bijpassend hoedje. Even denk ik slecht, alsof de pop spontaal in mijn handen zal ontploffen, maar dan ebt de paranoia snel weg en kijk ik om mij heen of iemand haar misschien heeft achtergelaten. Het immense kerkplein is leeg, en blijft leeg. De pop werd achtergelaten, om definitief en voor altijd te worden vergeten. En toen kwam het verdriet. Langzaam stroomde er een traan langs haar oog en rolde over haar wang. "Huil niet kind, ik neem je mee. Straks wordt het donker en de nachten zijn al koud. Je past wel niet helemaal in mijn rugtas, maar met je lieve gezichtje er uitstekend, laat ik je deze fantastisch stad zien en ga je mee op reis. En daarna zal je bewonderende blikken oogsten door mensen die van je houden om wie je bent... Mag ik je Michaela noemen?